In het verre verleden was ik getrouwd met een man waarvan ik dacht dat hij de ware was. Ik zou mijn hele leven bij hem blijven en lang en gelukkig leven. Ik zag mezelf rond de tafel zitten samen met mijn man en kinderen. Liefst 3 kinderen, wilde ik. Ik had alles wat ik wilde. Maar toch was ik absoluut niet gelukkig. Ik kon er de vinger niet op leggen wat er precies mis was. Natuurlijk waren er allerlei feiten waarvan ik dacht dat ze niet konden, maar hij wist mij en anderen ervan te overtuigen dat ik mis was. Hij en zijn familie waren degenen die altijd juist waren en gelijk hadden. Hij werd daarin ondersteund door zijn familie die mij kwamen uitschelden wanneer ik het waagde om een eigen beslissing te nemen. Ik was 18 jaar en wist compleet niet wat mij overkwam.
Ik mocht niet gaan werken, niet studeren, geen auto rijden en liefst geen vriendinnen hebben. Ik mocht enkel naar een arts gaan die hun goedkeuring had. Mijn echtgenoot ging niet mee naar de gynaecoloog toen ik zwanger was op mijn 20ste, want die man zat met zijn handen aan mij. Daar werd hij niet goed van. Wanneer ik het waagde om rondom mij te kijken, was ik aan het flirten. Hij maakte opmerkingen over mijn lichaam en noemde mij h””r. Ik kan je verzekeren dat zoiets aankomt als je amper 18 jaar bent.
Ik werd afgezonderd van de rest van de wereld en mocht uitsluitend doen wat mij verteld werd. Hij deed het immers uit liefde voor mij; hij was bezorgd over mij; hij zorgde toch goed voor mij? Ik had toch alles wat ik wilde?
Na ongeveer 6 jaar huwelijk hield ik het voor bekeken. Toen werd het helemaal te gek, alle intieme details werden rondgestrooid aan iedereen die het maar horen wilde. Ik was immers zo ondankbaar en hij was de goedheid zelf.
Ik was op zoek naar liefde en toen ik dacht die te vinden werd ik nog erger uitgescholden. Mijn toenmalige echtgenoot heeft er alles aan gedaan om mij zoveel mogelijk af te nemen. Aan de kinderen werd verteld dat ik een slechte moeder was.
Hij en zijn familie hebben een faillissement aangevraagd dat ik heb mogen betalen. Ja, ze gingen erg ver om mij het leven moeilijk te maken. Ik moest immers gestraft worden.
Ik heb jarenlang gedacht dat ik het verdiende, want ik ben tenslotte degene die uit dat huwelijk stapte.
Ik heb jarenlang geloofd dat er iets mis was met mij.
Vanwaar de term Gaslighting?
Een vorm van een destructieve relatie is dat je het gevoel hebt dat je gemanipuleerd wordt. In het Engels hebben ze daar een mooi woord voor: namelijk Gaslighting. Het is iets dat mensen met narcisme graag gebruiken om hun macht over jou te vergroten.
De term komt uit de film Gaslight die gemaakt werd in 1944. In de film zie je hoe een man zijn vrouw ervan wil overtuigen dat ze gek is. Hij doet dat door de gaslampen in huis hoger of lager te draaien. De man zelf houdt vol dat hij niets merkt waardoor de vrouw gaat twijfelen aan wat zij ziet. Ze vertrouwt haar waarneming niet meer en voelt zich onzeker.
H oe kan je nu merken dat je gemanipuleerd wordt?
Heb jij het gevoel dat iets grondig mis is in je relatie maar je kan het niet zo goed benoemen? Het begint vaak heel subtiel en je twijfelt aan jezelf. Hij heeft het vast zo niet bedoeld want hij houdt toch van jou?
Je bent boos want er wordt je verteld dat jij de schuldige bent van alles wat er mis loopt. En hij komt ook nog met allerlei argumenten: hij zegt dat je wel vaker chaotisch bent of dingen vergeet en je twijfelt want hij heeft wel vaker gelijk met zulke dingen. Je vergeet wel eens dingen en bent soms wel chaotisch.
Je weet dat er dingen gebeuren die niet kloppen maar je kunt niet tegen hem op. Hij blijft ontkennen en dingen verdraaien… je wordt er doodmoe van.
Denk je dat het aan jou ligt en dat je het niet goed begrepen hebt? Je partner heeft je duidelijk gezegd dat jullie naar een feestje zouden gaan bij vrienden. Je hebt het in je agenda gezet en bent heel zeker van de datum. Je partner beweert nu dat hij dat niet gezegd heeft en noemt een andere datum. Je probeert je gelijk te halen en jullie discussiëren hier uren over.
Gaat je partner het probleem weer in jouw mandje leggen? Je partner is altijd te laat en vertelt jou dat jij een probleem hebt met mensen die te laat komen.
Wordt jou verteld dat je onhandig bent? Wanneer jij je verdedigt dan zegt je partner: ‘Je bent ook zo overgevoelig!’ En ook hier denkt je: J”a, ik ben wel vaker onhandig en overgevoelig”.
Wat is gaslighting?
Gaslighting is een ander woord voor emotionele manipulatie. Je partner wil iets van je gedaan krijgen en probeert jou te overhalen door dingen te zeggen als: “Maar ik heb jou vorige week ook uit de nood geholpen en nu laat je mij in de steek? Mooie vriend ben jij!”
Het gaat vaak zo subtiel dat je het niet eens doorhebt en het voorval ook weer snel vergeet. Want… in iedere relatie scheelt wel eens iets of je denkt: “Hij had waarschijnlijk zijn dag niet vandaag”.
Het kan zelfs gaan over kleine feiten waardoor jij telkens in de war raakt.
“Ik heb de cola in de koelkast gezet; jij kijkt niet goed!”
Uiteraard gaat het hier niet om een eenmalig feit maar over iets wat geregeld terugkomt en waarbij je aan jezelf gaat twijfelen. En dat is ook precies de bedoeling…
Het kan ook gaan over een partner die vreemdgaat. Je hebt al langer het vermoeden dat er iets niet klopt. Je gaat op zoek en vindt inderdaad SMS-jes en mails die wel degelijk bewijzen dat je partner vreemdgaat. Wanneer je je partner ermee confronteert, gaat hij glashard ontkennen of geeft jou de schuld van zijn ontrouw. Je partner weet je zodanig om te praten met allerlei argumenten dat je het ook gaat geloven. Je voelt dat het niet klopt maar de argumenten zijn er: hij benoemt ze en jij herkent je erin.
Wat zijn de gevolgen voor jou?
It takes two to tango! Hoe komt het dat sommige mensen er meer gevoelig voor zijn dan andere?
Wat heeft dit nu met gaslighten te maken, hoor ik je denken. Wel alles!
Het gaat er hier over dat er 2 mensen nodig zijn om de tango te dansen: degene die gaslight en degene die gegaslight wordt.
De gaslighter wil sterk zijn en macht hebben over jou. Hij doet dat door jou onzeker te maken en door bijvoorbeeld dingen te verdraaien of te ontkennen.
Toch wil de ander de relatie ook in stand houden; ze wil zo graag gezien worden dat ze daar heel veel voor over heeft. Ze wil zich graag bewijzen: bewijzen dat ze goed bezig is en er ook bijhoort.
De gaslighter is iemand die zelf ook erg onzeker is en die door jou onderuit te halen, meent dat hij zekerder kan worden van zichzelf. Hij wil iemand zijn, er toe doen. Hij is degene die weet hoe het moet en heeft jou nodig om dat te bevestigen. Jij gaat steeds meer op hem leunen waardoor zijn zelfvertrouwen toeneemt.
Waarom zijn vrouwen vatbaarder voor dit fenomeen?
Vrouwen hebben van jongs af aan geleerd om zich te verplaatsen in de ander, ze zijn meer empathisch ingesteld en gaan vlugger de schuld bij zichzelf leggen en dat maakt dat ze vlugger vatbaar zijn voor manipulatief gedrag.
Vrouwen die vatbaar zijn voor gaslighting, zijn dan ook heel onzeker en hebben het gevoel er niet te mogen zijn. Ze verlangen naar goedkeuring en precies dat is wat de gaslighter nodig heeft om zijn spelletje te spelen. Hoe meer zij achter zijn goedkeuring aangaat, hoe meer hij haar die onthoudt en hoe meer macht hij krijgt over haar… om zijn gevoel van onzekerheid te camoufleren.
Gaslighten en de relatie met trauma. Waarom kan ik niet gewoon zeggen: ik ga hier niet in mee.
Als je als kind leert, zoals ik, dat je geen eigen behoeften mag hebben, dat je altijd moet doen wat oudere mensen zeggen, dat je zorg moet dragen voor je echtgenoot, dat je moet luisteren en respect moet hebben voor je ouders zelfs als ze je vernederen of je kleineren, dan is de link met trauma vlug gemaakt.
Je hebt immers niet geleerd om je eigen grenzen aan te geven, je hebt niet geleerd om voor jezelf op te komen, je hebt niet geleerd om op je eigen emoties te vertrouwen. Je twijfelt aan wat je voelt of je weet niet eens wat je precies voelt.
Wat je als kind overnam van je ouders was immers de waarheid voor jou. Het betekent dat er iets in jou niet genoeg tot ontwikkeling gekomen is.
Hoe kun je stoppen met deze traumareacties?
Het goede nieuws is dat je jezelf kan heruitvinden. Je kan bijleren, je kan jezelf nieuwe patronen aanleren!
Door je er van bewust te worden dat je gegaslight wordt en de signalen te herkennen kan je jezelf aanleren om op een andere manier te reageren.
Je kan leren om je grenzen aan te geven.
Je kan leren om op je emoties te vertrouwen.
Je kan leren om kort bij jezelf te blijven en vanuit jouw eigen kracht te zeggen wat je werkelijk wilt.
Ik wens het je van harte toe!
PS. Van het moment dat je zegt: “Ik heb er echt genoeg van! Ik weet dat het niet meer klopt in mijn relatie… ik ga eraan kapot…. Ik voel dat ik de stap moet gaan zetten om op een andere manier met mezelf en mijn relatie om te gaan”, dan stap je uit je rol … dan sta je open voor nieuwe mogelijkheden.
Neem contact op als kennismakingsgesprek en dan kijken we samen of ik iets voor jou kan doen.