"Trauma is not
what happens to you.
Trauma is what happens
inside you as a result
of what happens to you."
-Gabor Maté-
WAT IS TRAUMA?
Heel lang hebben we gedacht dat trauma op te lossen zou zijn door medicatie of via cognitieve therapieën. Maar trauma valt niet op te lossen door erover te praten of het te onderdrukken met medicatie. De imprint van trauma bevindt zich in het lichaam en kan dus ook alleen maar opgelost worden door contact te maken met de energie die in het lichaam aanwezig is.
Gabor Maté zegt over trauma het volgende: "Trauma is niet wat er aan ons gebeurt. Trauma is wat er binnenin jou gebeurt als resultaat van wat er met jou gebeurt."
In Embodied Processing wordt het heel basic als volgt gezegd: " Trauma is een reactie van het autonome zenuwstelsel dat geen manier vindt om tot voltooiing te komen in het moment."
Trauma ontstaat wanneer er zich een situatie voordoet en jij je bedreigd voelt. Trauma is een subjectieve ervaring en we spreken dan ook over een spectrum vermits eerdere 'kleine' voorvallen door opstapeling kunnen uitgroeien tot PTSS en CPTSS.
Een bedreigende situatie laat je lichaam reageren door ofwel te vechten/vluchten/bevriezen of pleasegedrag te vertonen. Wanneer deze reactie echter vast komt te zitten in het lichaam en in het zenuwstelsel en dus niet de kans krijgt om volledig op te lossen dan gaat het zich later in het leven telkens opnieuw herhalen als een overlevingspatroon
.
Bij dieren is het duidelijk zichtbaar en herkennen we het allemaal. Een kat gaat achter een muis aan. De muis rent weg. Het lichaam van de muis reageert hierop door te vluchten. Wanneer de kat de muis toch weet te vangen, dan gaat de muis zich voor dood houden. De hartslag vertraagt, de ledematen worden slap en het dier houdt zich doodstil. Op deze manier kan het zijn dat de interesse van de kat verslapt waardoor de muis kan vluchten.
Bij dieren in het wild zie je dat bijvoorbeeld een gazelle die kon ontvluchten daarna weer rustig in de kudde staat te grazen. De gazelle heeft na de aanval zijn hele lijf geschud waardoor het zijn energie kwijt kon en niet vast komt te zitten.
WAT BETEKENT HET OM TRAUMA GEÏNFORMEERD TE ZIJN?
Trauma geïnformeerd zijn wil zeggen dat we begrijpen hoe het overlevingsinstinct werkt. Hoe het ons drijft in het leven en hoe het lichaam reageert op verschillende situaties in het leven.
Het belang van de werking van het zenuwstelsel kan niet genoeg benadrukt worden. Het is geen cognitieve ervaring. Het is niet gebaseerd op een rationele keuze. Het is een automatische respons van het lichaam en het zenuwstelsel op een gevaarlijke situatie. Als deze reacties gebeuren en geen doorgang vinden en je dus de energetische lading niet kwijt raakt in het lichaam dan ervaar je trauma.
Trauma geïnformeerd zijn wil zeggen dat we inzien dat trauma geen ziekte of een kwaal is maar iets dat we aangeleerd hebben. Trauma dat zich opstapelt in het lichaam kan uiteraard wel leiden tot ziektes. Het is een aanname en een deel van het mens-zijn geworden en van de cultuur waarin we leven om te geloven dat trauma een ziekte zou zijn. Het is een paradigma shift om naar trauma te kijken als iets dat ons aangeleerd is want tegelijk zeg je dan dat het ook weer af te leren is.
Trauma geïnformeerd zij wil daarnaast ook zeggen dat we werken met het lichaam; alles dus wat onder de kin gelegen is. We werken niet met de cognitieve mind.
Als mens willen we iedere situatie onder controle krijgen, we zijn zo geobsedeerd geraakt door onze gedachten en onze reacties. We liggen wakker van wat mensen van ons denken, piekeren omdat iemand iets over ons zegt of wanneer iemand laat zien dat hij ons niet graag heeft. Dieren zijn hier niet mee bezig waardoor hun systeem niet vast komt te zitten en de energie weer uit hun lichaam trekt waardoor ze weer rustig verder gaan alsof er niets gebeurd is.
Als mens slaan we de ervaring op en ergens in het brein geloven we niet dat het gevaar geweken is en dat het nogmaals kan gebeuren. Het lichaam gelooft nog steeds dat het voorval aan het gebeuren is. Als we dus in een stress situatie komen gaat het lichaam zich onmiddellijk aanpassen aan het gevaar.
De intelligentie van het lichaam wil ons in leven houden en ons voortbestaan garanderen.
Wanneer trauma getriggerd wordt dan zou het kunnen dat we in een oerangst vervallen, agressief reageren of verstijven waardoor we het werkelijke niveau van dreiging of gevaar niet goed kunnen beoordelen.
Je vindt hieronder voorbeelden van hoe traumasymptomen er kunnen uitzien.
Bron: thewisdomoftrauma.com
Er werd in het verleden gedacht dat eens het neuronaal netwerk in het brein gecreëerd was, ontwikkeling ook zou stoppen. Tot een bepaalde leeftijd kon je bijleren daarna was het definitief gedaan en moest je maar accepteren dat er geen mogelijkheden meer waren.
Men dacht dat alles wat eens geleerd werd ook definitief vastlag en dat er geen nieuwe connecties meer konden gemaakt worden.
Door de komst van neuroplasticiteit kwam men er achter dat ons brein tot op een hoge leeftijd nog kan bijleren en dus kan veranderen. Het mooie hiervan is dat als we iets kunnen aanleren op een bepaalde manier, er ook andere manieren mogelijk zijn om dingen aan te leren. We kunnen dus leren om een gezondere manier te reageren dan we deden. We kunnen leren om ons veiliger te voelen in het lichaam. We kunnen leren om trauma op een gezonde manier weer ongedaan te maken, het is immers niet iets wat permanent aanwezig hoeft te zijn.
Images from Freepik
Het is erg belangrijk om als mens veiligheid te kunnen ervaren. Zowel in het lichaam als in de omgeving waarin we ons bevinden.
Hoe meer veiligheid mensen ervaren in het eigen lichaam hoe meer mensen zich met elkaar kunnen verbinden en hoe minder we elkaar en de planeet pijn gaan doen.
Door ons lichaam weer te gaan bewonen gaan we ook anders kijken naar gezondheidsproblemen zoals verslavingen, angst, depressie, PTSS, Stress. Het zijn immers allemaal uitingen van een zenuwstelsel dat gedysreguleerd is.
Het is een paradigmashift om te kijken naar de diep gewonde ziel van de mens, naar de wonde onder het gedrag. Of zoals Gabot Maté het zegt: "Ik zie niet de verslaafde maar het trauma wat eronder zit." Het laat ons kijken naar de drivers van het gedrag dat gesteld wordt.
Als we ons bewust worden van wat ons drijft, de pijn, de ellende en begrijpen dat het mogelijk is om met deze wondes te werken dan zetten we als mensheid een stap naar een nieuwe wereld, een gezonde wereld.